Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), faiz kararını açıkladı. Kurul, politika faizini 100 baz puan indirimle yüzde 13 seviyesine çekti. Karar öncesi yapılan anketlerde ekonomistlerin beklentisi, TCMB'nin faizi sabit tutacağı yönündeydi.
Kararın beklentilerin aksine gelmesiyle birlikte dolar/TL’deki günlük artış yüzde 1 seviyesine yaklaştı. Karar öncesinde 17,9 seviyelerinde seyreden kur 18,10 seviyesine yükseldi. Euro/TL 18,45 seviyesinin üzerini gördü. Gram altın ise yüzde 1,3 artışla 1030 TL’den işlem gördü.
‘DEZENFLASYONİST SÜREÇ’ VURGUSU
Karar metninde sürdürülebilir fiyat istikrarı ve finansal istikrarın güçlendirilmesi için atılan ve kararlılıkla uygulanan adımlar ile birlikte, küresel barış ortamının yeniden tesis edilmesiyle dezenflasyonist sürecin başlayacağının öngörüldüğü ifade edildi.
Kararda ayrıca, “Bununla birlikte, üçüncü çeyreğe ilişkin öncü göstergeler iktisadi faaliyette bir miktar ivme kaybına işaret etmektedir. Küresel büyümeye yönelik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin arttığı bir dönemde sanayi üretiminde yakalanan ivmenin ve istihdamdaki artış trendinin sürdürülmesi açısından finansal koşulların destekleyici olması önem arz etmektedir” denildi.
GEÇEN YILKİ İNDİRİMLER DÖVİZİ VE ENFLASYONU FIRLATMIŞTI
Banka, geçen yıl eylül-aralık döneminde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla faizi yüzde 19'dan yüzde 14'e düşürmüş, bu kararların etkisiyle dolar kuru 8,30'dan 18 seviyelerine, resmi tüketici enflasyonu yüzde 19'dan yüzde 80'e fırlamıştı.
Aralık ayından bu yana gerçekleştirilen 8 toplantıda faiz indirim kararı alınmamıştı. Böylece bu toplantıda 8 ay sonra tekrar indirim kararı alındığı görüldü.
ERDOĞAN, ‘FAİZİ DÜŞÜRMEYE DEVAM EDECEĞİZ’ DEMİŞTİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan haziran ayı başında yaptığı bir konuşmada, “Kimse bizden şunu beklemesin, bu iktidar faizi artırmayacaktır, tam aksine biz faizi düşürmeye devam edeceğiz” açıklamalarında bulunmuştu.
Kararı ABD’li finans ajansı Bloomberg’e yorumlayan İsveç Bankası SEB’in gelişen piyasalar baş stratejisti Per Hammarlund, “Görünüşe göre, Türk merkez bankasının uluslararası rezervlerinde geçen ayki artış, bankayı politika faizini düşürmeye teşvik etti” yorumunda bulundu.
‘YIL SONUNA KADAR 100 BAZ PUAN DAHA İNDİRİR’
Peki Merkez’in faiz kararı nasıl değerlendirildi?
Sozcu.com.tr’ye konuşan InvestAZ Araştırma Direktörü Dr. Tuğberk Çitilci, piyasada uzun zamandan beri Merkez Bankası’ndan faiz indirimi kararı bekleyen tek kişi olduğunu; dolayısıyla karara şaşırmadığını anlattı.
“Merkez’in 200 baz puanlık bir hareket alanı var. 100 baz puanlık kısmını kullandı” diyen Çitilci, “Bundan sonraki toplantılarda, yıl sonuna kadar 100 baz puanlık daha indirime gidebilir. Yılı kuvvetle muhtemelen yüzde 12 politika faiziyle kapatırız. 2023’te de faiz indirimlerinin devam edebileceğini düşünüyorum” dedi.
TURİZM VE İHRACAT GELİRLERİ İLE REZERV ARTIŞI ETKİLİ
Çitilci, Merkez’in faiz indirimine gitmesindeki temel etkenin yüksek turizm ve ihracat gelirinin yanı sıra brüt rezervlerdeki artış olduğunu aktardı ve bu nedenlerle Merkez’in elinin güçlendiğine işaret etti.
Merkez Bankası’nın faiz kararı sonrası TL’deki değer kaybına da dikkat çeken Çitilci, şöyle devam etti:
“Merkez, bu kararıyla kuru yükselten taraf oldu. İhracat gelirleri ile turizm gelirleri artıyor. Merkez Bankası’na buradan sağlanacak kaynak da artıyor. Dolayısıyla şu anda TL deki değer kaybının enflasyon üzerindeki negatif etkilerinin yanında, diğer unsurlarda da pozitif yansımaları oluyor.
Seçim dönemi yaklaşıldığından dolayı, seçim ekonomisi güdümünde bazı dinamikler de devreye girebilir. Bu da işin büyüme ve istihdam tarafı… Dolayısıyla 2023’te de faiz indirimlerine devam edileceği bir ortama giriyor olabiliriz.”
‘REZERVLERDEKİ KISMİ İYİLEŞMEDEN CESARET ALINDI’
Sozcu.com.tr’ye konuşan bir diğer isim, Bilgi Üniversitesi Ekonomi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent ise, “Bugünkü faiz indirimini, son dönemdeki nispeten olumlu piyasa koşullarını fırsat bilerek geçmişte dile getirilen söylemlerin hayata geçirilmesi şeklinde yorumlayabiliriz” dedi.
“Zira, faiz indirimlerinin devam edeceği söylenmişti ancak 8 aydır bu yapılamamıştı” diyen Prof. Dr. Başlevent, “Son dönemde Merkez Bankası rezervlerindeki kısmi iyileşme ve petrol fiyatlarındaki düşüşten cesaret alarak bu karar alındı gibi görünüyor” diye konuştu.
‘BÜYÜMEYE DESTEK İÇİN İNDİRİM’ İKNA EDİCİ DEĞİL
“‘Dolarda yukarı yönde ciddi bir hareket olursa müdahale edebiliriz’ diye düşünüldü muhtemelen” diyen Başlevent, şöyle devam etti:
“Böyle yorumluyor olmamın sebebi, geçtiğimiz 1 yıllık süreçte, politika faizi indirimleriyle enflasyon ve kredi faizleri arasında umulan yönde bir ilişki olmadığının çok net görülmüş olması. Dolayısıyla, bankanın ‘büyümeye destek için indirim yaptık’ mealindeki açıklaması ikna edici değil.”
